Oratie Over grenzen. Liminaliteit en de ervaringen van het verzet
Ismee Tames pleit voor aandacht voor de ervaring van verzet. Zij onderzoekt deze ervaring op een nieuwe manier door het begrip ‘liminaliteit’ te introduceren in de geschiedwetenschap. Liminaliteit – een begrip uit de antropologie – gaat over het zogeheten
tussengebied’ of ‘vacuüm’, de periode waarin je niet kunt terugvallen op het oude en het nieuwe nog vorm moet krijgen. Vaak bij het uitbreken van oorlog is er zoiets als een ‘liminale fase’. Tames werpt zo de oude vraag ‘hoe krijgt verzet vorm?’ opnieuw op en antwoordt: verzet krijgt vorm in een situatie van liminaliteit. Welke uitdagingen brengt die situatie voor mensen mee? Waarop oriënteren zij zich? Wat betekent dit voor de vorm van hun verzet?
Prof. dr. Ismee Tames bezet sinds juli 2015 bij de Universiteit Utrecht de bijzondere leerstoel Stichting 1940-1945: Geschiedenis en betekenis van verzet tegen onderdrukking en vervolging. Deze leerstoel is door Arq Psychotrauma Onderzoek namens Stichting 1940-1945 ingesteld aan de Universiteit Utrecht. Het doel van de leerstoel is om de herinnering levend te houden aan zowel verzet, vervolging en geweld tegen burgers in de jaren 1940-1945 als aan de wijze waarop Stichting 1940-1945 invulling heeft gegeven aan de ‘ereschuld’ en bijzondere solidariteit. De leerstoel zal hieraan bijdragen via wetenschappelijk onderzoek enerzijds, en anderzijds door het versterken van het maatschappelijk bewustzijn over vervolging en verzet. Daarnaast is Ismee Tames als directeur onderzoek verbonden aan het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
