Käthe Kollwitz, Deutschlands Kinder hungern!, 1923.
Heritages of Hunger
Societal Reflections on Past European Famines in Education, Commemoration and Musealisation
Europese hongersnoden uit het verleden resoneren in actuele debatten over de economische crisis, vluchtelingen en Brexit, omdat vraagstukken van draagkracht, verwaarlozing en migratie toen ook een rol speelden. Ze worden gebruikt om internationale tegenstellingen en conflicten te benadrukken, zoals in de Brexit-discussie over de Ierse backstop of de spanningen tussen Oekraïne en Rusland. Dit project, uitgevoerd door zeven wetenschappers aan de Radboud Universiteit en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, onderzoekt hoe educatieve praktijken op scholen en erfgoedlocaties rondom hongersnoden juist wederzijds begrip en transnationale solidariteit kunnen versterken. Dat doen ze niet alleen binnen de Europese context, maar zij zullen ook aandacht besteden aan de wijze waarop hongersnoden door en aan Europese migranten in de VS en Canada worden onderwezen.
De casussen die centraal staan in dit onderzoek zijn verbonden aan periodes van oorlog (België en Duitsland tijdens en na WO1, Spanje, Rusland, Griekenland en Nederland tijdens WO2), politieke nalatigheid en ecologische crises (negentiende-eeuws Ierland en Finland) en repressie (interbellum Spanje en Oekraïne). Hierbij gaat specifieke aandacht uit naar de invloed van hongersnooderfenissen op de educatie- en erfgoedpraktijken van Europese migrantengemeenschappen verspreid over de wereld.
Op basis van de resultaten van het onderzoek, zal het project digitale onderwijsmaterialen ontwikkelen die door scholen en erfgoedinstellingen gebruikt kan worden: een MOOC en database met bronmateriaal. Ook zal het consortium een rapport opstellen met aanbevelingen voor educatie over Europese hongersnoden, gericht op beleidsmakers, onderwijs- en erfgoedinstellingen.
Het project werkt met een budget van 1,8 miljoen Euro en wordt ondersteund door een adviesraad van gerenommeerde hongersnoodexperts en samenwerkingspartners uit Nederland, België, Finland, Spanje, Ierland, Verenigd Koninkrijk, Oekraïne, Rusland en Canada (Verzetsmuseum Amsterdam; Museum Rotterdam; Red Star Line Museum, Antwerpen; EUROCLIO; Irish Heritage Trust, Dublin; Nerve Centre Derry; Kuopio Cultural History Museum; Werstas Labour Museum; Universiteit van Granada; Centro Documental de la Memoria Historica, Salamanca; Nederlands Instituut in Sint-Petersburg; Holodomor Research and Education Centre, Kiev; Ireland Park Foundation, Toronto; Holodomor Research and Education Consortium, Toronto).
Financiator: NWO NWA-ORC NWA.1160.18.197
Team
Hoofdaanvrager: Prof. dr. Marguérite Corporaal (Radboud Universiteit)
Medeaanvragers: Prof. dr. Lotte Jensen (Radboud Universiteit); Dr. Ingrid de Zwarte (Wageningen University & Research, NIOD).
Prof. Lotte Jensen (Radboud University), Lindsay Janssen (Postdoc) (Radboud University), Charley Boerman (PhD) (Radboud University), Dr. Jason King (Irish Heritage Trust, Dublin (National Famine Museum)), Prof. Gerrit-Jasper Schenk (TU Darmstadt), Prof. Tatjana Tönsmeyer (University of Wuppertal), Dr. Dirk Luyten (Cegesoma Ghent), Prof. Peter Gray (Queen's University Belfast), Dr. Violetta Hionidou (University of Newcastle), Dr. Mary Cox (University of Oxford), Prof. Cormac Ó Gradá (University College Dublin), Dr. Emily Mark-FitzGerald (University College Dublin), Dr. Angela Byrne (EPIC, the Irish Immigration Museum, Dublin), Prof. Laurence Gouriévidis (Université Clermont Auvergne), Dr. Laurent Tremel (Musée National de l'Education, Rouen), Dr. Antti Häkkinen (University of Helsinki), Dr. Andrew G. Newby (University of Tampere), Prof. Andrea Graziosi (European School of Advanced Studies, Naples), Dr. Vasiliki Tsigouni (National Library of Athens), Dr. Kersti Lust (Estonian Institute for Population Science, Talinn), Dr. Miguel Ángel del Arco Blanco (University of Granada), Manuel Jiménez Barrios (Centro de Estudios Andaluces, Salamanca), Dr. William Jenkins (York University, Toronto), Dr. Clint Curle (Vice-President) (Canadian Museum for Human Rights, Manitoba), Ms Irene Mycak (Ukrainian Canadian Congress, Awareness Committee Toronto), Dr. Morris Vogel (Tenement Museum, New York), Prof. Maureen Murphy (Hofstra University, New York), Prof. Tyler Anbinder (George Washington University)