Indonesia in transition

We laten zien hoe er in de bovengeschetste context in Midden-Java op het niveau van dorpsgemeenschappen en stadswijken zich nieuwe allianties vormden tussen de staatsapparaten (leger en politie) en groepen burgers om over de veiligheid te waken. Door burgers veiligheidstaken te geven en hen actief te betrekken bij de bestrijding van rebellen en criminelen, rekten de staatsapparaten bewust het geweldsmonopolie van de staat op. Een wettelijk kader ontbrak hiervoor en dit was geen toeval. Het ontbreken van een dergelijk kader stelde de staatsapparaten in staat een flexibel en effectief veiligheidssysteem te hanteren waarbij zij het uitoefenen van geweld aan burgers uitbesteedden. Op deze wijze kon de staat inspelen op lokale situaties zonder hinder te ondervinden van checks-and-balances van wetgeving. De door de staat illegale, maar gesanctioneerde, gefaciliteerde en feitelijk gedoogde “burgerwachten” deden het verschijnsel ontstaan van wat wij als “quasi-vigilantes” aanmerken; groepen burgers die het eigen recht in hand konden nemen maar die ook door de staatsapparaten werden aangestuurd. Op grond van deze bevindingen kunnen de vroege jaren vijftig worden beschouwd als een formatieve periode waarin de Indonesische staat met vallen en opstaan een binnenlands veiligheidssysteem van burgermilities ontwikkelde. Dit systeem van ‘quasi-vigilantes’ zou een model vormen voor latere burgerwachtgroeperingen in de laat jaren vijftig en zestig.

De voorlopige titel van de monografie is:  Community security in early 1950s Central Java: Troublemakers, vigilantes and self-defence groups.

Een tweede bundel zal gaan over de terugkeer in de samenleving van voormalige strijders in postkoloniaal Afrika en Azië. Deze bundel staat onder redactie van Roel Frakking (KITLV), Peter Keppy en Abdul Wahid. De voorlopige titel is: When the war was over. Trajectories of former combatants in Asia and Africa, 1945-present (‘Toen de oorlog voorbij was. Het pad van veteranen in Azië en Afrika, 1945-heden.’)

Voor het samenstellen van deze bundel zijn twee workshops georganiseerd, in januari 2019 en november 2020. Er staat nog één workshop gepland voor september 2021, maar die zou officieel buiten de projectperiode vallen.

Peter Keppy, Bart Luttikhuis en Abdul Wahid hebben ook een hoofdstuk geschreven voor het Oxford University Handbook on Colonial Insurgencies and Counterinsurgencies (onder redactie van Martin Thomas en Gareth Curless): ‘Insurgencies in early post-colonial Indonesia’ (‘Opstanden in het vroege postkoloniale Indonesië’).